Κοστολόγηση και Λογιστική Κόστους

Στόχος του μαθήματος

Σκοπός του μαθήματος Κοστολόγηση και Λογιστική Κόστους είναι να διδάξει στους φοιτητές τεχνικές ελέγχου συμπίεσης του κόστους μέσω της αξιοποίησης κοστολογικών στοιχείων για τη λήψη ορθολογικών αποφάσεων.

Μετά την ολοκλήρωση των μαθημάτων οι φοιτητές θα έχουν επιτύχει:

  • ικανοποιητική κατανόηση της σπουδαιότητας του χρηματοοικονομικού σχεδιασμού (Financial Planning) σε μία αναπτυσσόμενη εταιρεία.
  • πλήρη εκτίμηση του πώς η εταιρεία μπορεί να κάνει αποδοτικότερη χρήση των κεφαλαίων της.
  • να αυξηθεί η επίγνωσή τους αναφορικά με τις σύγχρονες τεχνικές της χρηματοοικονομικής διοικητικής (Financial Management) ώστε να μπορέσουν να τις χρησιμοποιήσουν για σκοπούς ελέγχου και βελτίωσης της αποδοτικότητας.
  • να μάθουν τεχνικές ελέγχου και μειώσεως του κόστους, με ιδιαίτερη έμφαση στην τεχνική της πρότυπης κοστολόγησης.
  • εκτίμηση του ρόλου των λογιστικών πληροφοριών κατά τη διαδικασία λήψης αποφάσεων.
  • επίγνωση της φύσεως και της σύνθεσης των στοιχείων κόστους ως μεταβλητές στη λήψη αποφάσεων.
  • χρήση της ανάλυσης κόστους -– κέρδους ως εργαλείου στη διαδικασία λήψης αποφάσεων (το νεκρό σημείο του κύκλου εργασιών).
  • αξιοποίηση των σχετικών στοιχείων κόστους και εσόδων για αποφάσεις αναφορικά με εναλλακτικές δυνατότητες επιχειρησιακής δράσης.
  • χρήση του περιθωρίου συνεισφοράς και του συστήματος της άμεσης / οριακής κοστολόγησης, για την επίλυση επιχειρησιακών προβλημάτων.
  • υπολογισμό της απόδοσης τμημάτων και υπομονάδων μιας επιχείρησης και κατάρτιση εκθέσεων ευθύνης (responsibility reports) των επικεφαλής τους.
  • κατανόηση των συστημάτων τιμολόγησης και– συσχέτισης τους με την άσκηση τιμολογιακής πολιτικής.

Συνοπτική περιγραφή των περιεχομένων του μαθήματος

Το μάθημα Κοστολόγηση και Λογιστική Κόστους ασχολείται με τα εξής αντικείμενα:

1. Επιχειρησιακός και Στρατηγικός σχεδιασμός

  • Η σημασία του εταιρικού σχεδιασμού, ο ρόλος του χρηματοοικονομικού σχεδιασμού και η χρησιμότητά τους στις επιχειρήσεις.
  • Οι έννοιες, οι τεχνικές και τα βήματα που είναι απαραίτητα για τον επιχειρησιακό σχεδιασμό (προγραμματισμός του μέλλοντος).
  • Τα σχέδια επίτευξης κέρδους.
  • Ανάλυση της απόδοσης του επιχειρησιακού έργου των παρελθουσών ετών.
  • Εκτίμηση του δυναμικού που κρύβουν τα στοιχεία του ενεργητικού μιας επιχείρησης.
  • Η απόδοση επί του απασχολούμενου κεφαλαίου ως συνθετικός επιχειρησιακός στόχος και άλλοι μακροχρόνιοι στόχοι.
  • Η σημαντικότητα των γενικών εξόδων (general overheads) στις σημερινές εταιρείες.

2. Η έννοια του κόστους.

  • Η σχετικότητα της έννοιας του κόστους.
  • Συγκριτική ανάλυση των εννοιών κόστος, δαπάνη, έξοδο, κόστος ευκαιρίας, θυσία.
  • Η μονάδα κόστους (ή έργου).
  • Τμηματοποίηση (departmentalization) της επιχείρησης και αποκέντρωση (decentralization): Κέντρα κόστους, κέντρα εσόδων, κέντρα κέρδους, κέντρα επένδυσης, κέντρα (βοηθητικά / υποστηρικτικά) υπηρεσιών.
  • βασικές διακρίσεις του κόστους
  • Συστήματα κοστολόγησης (ταξινομική παρουσίαση).

3. Λογαριασμός του κόστους κατά θέσεις.

  • Καθήκοντα του λογαριασμού κόστους θέσεων.
  • Αρχές και απόψεις του σχηματισμού των θέσεων κόστους.
  • Ιδιομορφίες των θέσεων κόστους.

4. Αξιολόγηση επιδόσεων (performance evaluation).

  • Η απόδοση επί του επενδυμένου στην εκμετάλλευση κεφαλαίου (ROI).
  • Η μεγιστοποίηση του υπολειμματικού εισοδήματος – εσόδου ως επιδιωκόμενος στόχος.
  • Η προστιθέμενη οικονομική αξία (Economic Value Added / EVA).
  • Δείκτες προστιθέμενης αξίας.

5. Σχετικά κόστη για τη λήψη αποφάσεων και εφαρμογές σε βραχυπρόθεσμες αποφάσεις.

  • Η συμπεριφορά του κόστους (οι συναρτήσεις και οι καμπύλες κόστους).
  • Η προσέγγιση των λογιστών και η προσέγγιση των οικονομολόγων στη συμπεριφορά του κόστους.
  • Έννοιες παραγωγικού δυναμικού και βαθμού αξιοποίησής του.
  • Η μέτρηση του βαθμού απασχόλησης του παραγωγικού δυναμικού.
  • Η συμπεριφορά του κόστους σε μεταβαλλόμενους βαθμούς απασχόλησης.
  • Η κοστολόγηση δραστηριοτήτων.
  • Η κοστολόγηση υπηρεσιών.

6. Τιμολόγηση και τιμολογιακή πολιτική

7. Προϋπολογισμοί και πρότυπη κοστολόγηση.

  • Ελαστικοί προϋπολογισμοί.
  • Προϋπολογισμοί και προϋπολογιστικοί έλεγχοι (Budgeting and Budgetary Control)
  • Προετοιμασία ετήσιων προϋπολογισμών.
  • Προϋπολογισμοί κατά τμήματα της επιχείρησης και κατά προϊόν.
  • Υπολογισμός των αποκλίσεων.
  • Η ανάλυση των αποκλίσεων ως ένα μοντέλο επαναπληροφόρησης – ανάδρασης.

8. Μεταβιβαστική τιμολόγηση (transfer pricing).

9. Βιομηχανική παραγωγικότητα