Διεθνείς Οικονομικές Σχέσεις
Στόχος του μαθήματος
Σκοπός του μαθήματος Διεθνείς Οικονομικές Σχέσεις είναι η κατάρτιση των φοιτητών σε θέματα που αφορούν τις διεθνείς νομισματικές σχέσεις, το διεθνές εμπόριο, την αγορά συναλλάγματος, τις διεθνείς χρηματοπιστωτικές αγορές, τη διεθνοποίηση του κεφαλαίου, το θεσμικό πλαίσιο, τις επενδύσεις ξένων κεφαλαίων, την επιχειρηματική λειτουργία στην παγκοσμιοποιημένη οικονομία, και γενικότερα τους φορείς που καθορίζουν παγκόσμια τις οικονομικές σχέσεις.
Επιπλέον στόχοι του μαθήματος είναι να κατανοήσουν οι φοιτητές τις Διεθνείς Οικονομικές Σχέσεις σε όλο τους το εύρος στη σύγχρονη παγκοσμιοποιημένη οικονομία, να κατανοήσουν την έννοια της ισορροπίας στο ισοζύγιο πληρωμών μιας χώρας, στην λειτουργία της αγοράς συναλλάγματος, στη θεωρία της άριστης νομισματικής περιοχής με ιδιαίτερη εφαρμογή στην ευρωπαϊκή νομισματική ένωση και το ρόλο των ευρωπαϊκών τραπεζών και της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας (ΕΚΤ) ώστε να καταστούν ικανοί να παρέχουν συμβουλευτικές υπηρεσίες σε επιχειρήσεις και διεθνείς οργανισμούς.
Στο μέρος που αφορά το Διεθνές Εμπόριο εξετάζονται ζητήματα παγκοσμιοποίησης της οικονομικής ζωής, του απόλυτου και συγκριτικού πλεονεκτήματος, των επιδράσεων του διεθνούς εμπορίου, της θεωρίας διεθνούς εμπορίου και της πολιτικής οικονομίας του προστατευτισμού και της διεθνούς εμπορικής πολιτικής.
Το μάθημα αποσκοπεί στο να αποκτήσουν οι φοιτητές τις απαραίτητες γνώσεις ώστε να μπορούν να κατανοούν και να αναλύουν:
- την έννοια και τις μορφές των διεθνών οικονομικών σχέσεων,
- τη διεθνή μικροοικονομική και μακροοικονομική ως τμήματα της θεωρίας της διεθνούς οικονομικής.
- τη μελέτη της μεταβολής και ανάπτυξης του διεθνούς οικονομικού περιβάλλοντος στις διαδικασίες διεθνοποίησης και παγκοσμιοποίησης της οικονομικής ζωής.
- τις μορφές, τις μεθόδους και τα εργαλεία των διεθνών οικονομικών συναλλαγών.
- αντικειμενικές γνώσεις ανάπτυξης της διεθνούς οικονομίας, ως ένα παγκόσμιο σύστημα αλληλοσύνδεσης των εθνικών οικονομιών.
- τις αρχές λειτουργίας των μηχανισμών της παγκόσμιας και της ευρωπαϊκής οικονομίας.
- του ρόλου των διεθνών οικονομικών οργανισμών και των ενώσεων στην επίλυση των προβλημάτων της παγκόσμιας οικονομίας.
- την ανάλυση των διεθνών οικονομικών ανταλλαγών με την χρήση της κλασικής και νεοκλασικής θεωρίας του διεθνούς εμπορίου
- τη θεωρία της εμπορικής πολιτικής (δασμοί και προστασία), την θεωρία των τελωνειακών ενώσεων και της κοινής αγοράς (την διεθνή κινητικότητα παραγωγικών συντελεστών).
- το διεθνές νομισματικό, συναλλαγματικό και χρηματοπιστωτικό σύστημα.
- τη θεωρία του ισοζυγίου πληρωμών και τον μακροοικονομικό ρόλο του ισοζυγίου πληρωμών,
- την αγορά συναλλάγματος και την θεωρία της συναλλαγματικής ισοτιμίας.
- τα εργαλεία της νομισματικής και συναλλαγματικής πολιτικής.
- την μακροοικονομική ισορροπία στην ανοικτή οικονομία και τα μοντέλα της εσωτερικής και εξωτερικής οικονομικής ισορροπίας στην ανοικτή οικονομία.
- τη διεθνή μακροοικονομική πολιτική στην ανοικτή οικονομία, με σταθερή και κυμαινόμενη συναλλαγματική ισοτιμία.
- τους παράγοντες διαμόρφωσης του διεθνούς καταμερισμού της εργασίας
- τις αιτίες ανάπτυξης των διεθνών ανταλλαγών της μεταφοράς παραγωγικών δραστηριοτήτων, της πολυεθνικοποίησης των παραγωγικών δραστηριοτήτων και των επιχειρήσεων
- τα διεθνή νομισματικά ζητήματα όπως και τους βαθύτερους παράγοντες οι οποίοι καθορίζουν τις ροές κίνησης των κεφαλαίων
- το πληθυσμιακό πρόβλημα και τις μετακινήσεις του εργατικού δυναμικού
- τις αιτίες συγκρότησης περιφερειακών οικονομικών και θεσμικών ολοκληρώσεων
- τους παράγοντες ανάπτυξης και ενίσχυσης του ρόλου των διεθνών οικονομικών οργανισμών
- τις επιπτώσεις που έχει η παγκοσμιοποίηση της οικονομίας στην απασχόληση, την κατανομή του εισοδήματος, την ανάπτυξη και την ποιότητα του περιβάλλοντος.
- τις ιδιαιτερότητες σχηματισμού και λειτουργίας του παγκόσμιου εμπορικού και χρηματοοικονομικού συστήματος
- την κλασική και την νεοκλασική θεωρία Διεθνούς Εμπορίου, αλλά και τις εναλλακτικές θεωρίες του Διεθνούς Εμπορίου.
- την διεθνή κίνηση συντελεστών παραγωγής.
- την διεθνή εμπορική πολιτική: τις δασμολογικές και τις μη δασμολογικές μεθόδους ρύθμισης του διεθνούς εμπορίου.
- τις διεθνείς πιστώσεις και χρηματοδοτήσεις, καθώς και να κατανοεί την θεωρία των διεθνών επενδύσεων.
- την διεθνή οικονομική ολοκλήρωση, δηλαδή να κατανοεί και εκτιμά την θεωρία των τελωνειακών ενώσεων και της κοινής αγοράς.
- την αγορά συναλλάγματος (όψεως και προθεσμίας) και να εξηγεί τα μοντέλα της συναλλαγματικής αγοράς.
- της ισοδυναμίας αγοραστικής δύναμης (ΙΑΔ) του νομίσματος
- την συναλλαγματική πολιτική και τον μακροοικονομικό ρόλο της συναλλαγματικής ισοτιμίας, αλλά και τα εργαλεία της νομισματικής και συναλλαγματικής πολιτικής.
- την μακροοικονομική πολιτική στην ανοικτή οικονομία με σταθερή και κυμαινόμενη συναλλαγματική ισοτιμία
- τη στενή σχέση του θεσμικού πλαισίου (φορείς, αγορές, συνάλλαγμα) και τους τρόπους παρακολούθησης των μεγεθών (διεθνείς συναλλαγματικές & χρηματοπιστωτικές αγορές, ισοζύγιο πληρωμών)
- τις επιπτώσεις των εξαγωγών στην εθνική οικονομία
- την εφαρμογή εργαλείων της δημοσιονομικής, νομισματικής και εξωτερικής εμπορικής πολιτικής με μικρή και μεγάλη κινητικότητα κεφαλαίου.
Συνοπτική περιγραφή των περιεχομένων του μαθήματος
Το μάθημα Διεθνείς Οικονομικές Σχέσεις ασχολείται με τα εξής αντικείμενα:
- Η διάρθρωση και λειτουργία του διεθνούς οικονομικού συστήματος.
- Η κλασική και νεοκλασική θεωρία Διεθνούς Εμπορίου.
- Η θεωρία της διεθνούς μετακίνησης συντελεστών παραγωγής.
- Η γενική ισορροπία και οι εναλλακτικές θεωρίες στο διεθνές εμπόριο.
- Η διεθνής εμπορική πολιτική: οι δασμολογικές και μη δασμολογικές μέθοδοι ρύθμισης του διεθνούς εμπορίου.
- Οι διεθνείς πιστώσεις και χρηματοδοτήσεις.
- Θεωρία της Συναλλαγματικής ισοτιμίας.
- Μακροοικονομική ισορροπία στην ανοικτή οικονομία.
- Η Διεθνής οικονομική πολιτική της ΕΕ και οι εξωτερικές οικονομικές σχέσεις της Ελλάδας.
- Η παγκοσμιοποίηση και οι τάσεις ανάπτυξης της παγκόσμιας οικονομίας.
- Διεθνείς Οικονομικοί Οργανισμοί και Ευρωπαϊκή Ένωση.
- Διεθνές Εμπόριο: Εξέλιξη θεωριών διεθνούς εμπορίου, διεθνές εμπόριο και ανάπτυξη, δασμολογική και μη δασμολογική προστασία, η τάση προς παγκοσμιοποίηση και οι επιπτώσεις της.
- Αποτελεσματικότητα νομισματικής πολιτικής, συστήματα συναλλαγματικών ισοτιμιών και ισορροπία του ισοζυγίου πληρωμών.
- Αρχές διεθνούς δανεισμού και το πρόβλημα εξυπηρέτησης του εξωτερικού κρατικού χρέους.
- Αναφορά των θεωριών του Διεθνούς Εμπορίου, τόσο των παραδοσιακών όσο και των σύγχρονων καθώς και παρουσίαση της θεωρίας της Εμπορικής Πολιτικής.
- Παρουσίαση του θεσμικού πλαισίου και των φορέων που καθορίζουν παγκόσμια τις οικονομικές σχέσεις.
- Πλήρη και αναλυτική παρουσίαση του Ισοζυγίου Πληρωμών, της λογιστικής και της ισορροπίας του και της σχέσης του με τα εθνικολογιστικά μεγέθη και το διαχρονικό εμπόριο.
- Δασµολογική και µη δασμολογική προστασία.