Μακροοικονομική Θεωρία

Στόχος του μαθήματος

Σκοπός του μαθήματος Μακροοικονομική Θεωρία είναι να επεκτείνει τις υπάρχουσες βασικές γνώσεις των φοιτητών στα κύρια ζητήματα της σύγχρονης μακροοικονομικής θεωρίας ώστε να μπορούν να αναλύσουν κριτικά θέματα της σύγχρονης δημοσιονομικής και νομισματικής πολιτικής στα πλαίσια μιας ανοιχτής οικονομίας.

Αρχικά, αναλύονται έννοιες όπως η μέτρηση της οικονομικής δραστηριότητας, το ονομαστικό και το πραγματικό Ακαθάριστο Εγχώριο Προϊόν (ΑΕΠ), ο αποπληθωριστής του ΑΕΠ, ο πληθωρισμός, ο οικονομικός κύκλος και η απόκλιση από το προϊόν πλήρους απασχόλησης ενώ στη συνέχεια παρουσιάζονται το εισόδημα σε μια κλειστή οικονομία και η έννοια του δημοσιονομικού πολλαπλασιαστή.

Στη συνέχεια αναλύονται έννοιες όπως η δημοσιονομική και νομισματική πολιτική, η ζήτηση χρήματος σε μια κλειστή οικονομία, καθώς και το πώς η Κεντρική Τράπεζα καθορίζει την προσφορά χρήματος και κατ’ επέκταση τις ιδιωτικές επενδύσεις.

Αφού γίνει αναφορά στα βασικά θέματα της μακροοικονομίας στη συνέχεια δίνεται έμφαση στους παράγοντες που προσδιορίζουν την οικονομική μεγέθυνση μιας οικονομίας, στις προσδοκίες για την διαμόρφωση οικονομικών αποφάσεων, ενώ εξετάζονται και θέματα ανοικτής οικονομίας, όπως ισοζύγιο πληρωμών και θέματα άσκησης οικονομικής πολιτικής.

Με την ολοκλήρωση του μαθήματος ο φοιτητής θα είναι σε θέση να:

  • εξηγεί το επίπεδο και τις διακυμάνσεις της οικονομικής δραστηριότητας και των τιμών.
  • εξηγεί την οικονομική πολιτική και το διαμορφούμενο επιχειρηματικό περιβάλλον.
  • προσεγγίζει κριτικά τις οικονομικές θεωρίες για τις μακροχρόνιες τάσεις και βραχυχρόνιες διακυμάνσεις της οικονομικής δραστηριότητας σε μια χώρα.
  • επεξηγεί βασικές οικονομικές έννοιες και να περιγράφει τον τρόπο που αυτές μπορούν να χρησιμοποιηθούν για την κατανόηση της οικονομικής πολιτικής.
  • αξιολογεί τις οικονομικές αναλύσεις για το επιχειρηματικό περιβάλλον και την κατάσταση της εθνικής ή και παγκόσμιας οικονομίας που δημοσιεύονται στον Τύπο.
  • κατανοεί και διαχειρίζεται αριθμητικά δεδομένα για την ανάδειξη ενός μακροοικονομικού θέματος και περιγραφή σχέσεων μεταξύ μεταβλητών (π.χ. ανεργίας, τιμών και ΑΕΠ).
  • αναλύει την επίδραση των μακροχρόνιων και βραχυχρόνιων προσδιοριστικών παραγόντων του ΑΕΠ μιας χώρας.
  • αναλύει την επίδραση της οικονομικής πολιτικής πάνω στο ΑΕΠ και στη διανομή του.
  • κατανοεί τον τρόπο μέτρησης της οικονομικής δραστηριότητας σε μια οικονομία, τον οικονομικό κύκλο, καθώς επίσης και την απόκλιση από το προϊόν πλήρους απασχόλησης.

Συνοπτική περιγραφή των περιεχομένων του μαθήματος

Το μάθημα Μακροοικονομική Θεωρία ασχολείται με τα εξής αντικείμενα:

  • Εισαγωγή στη Μακροοικονομική Θεωρία
  • Θεωρία των Ορθολογικών Προσδοκιών
    • Προσαρμοζόμενες προσδοκίες
    • Η Κριτική του Lucas
    • Επιπτώσεις για την πολιτική
    • Νεοκλασικό μακροοικονομικό υπόδειγμα
    • Νεοκεϋνσιανό μακροοικονομικό υπόδειγμα
  • Τράπεζες και Χρηματοδοτικοί Οργανισμοί
  • Λειτουργία και Σημασία των Τραπεζών
    • Ασύμμετρη πληροφόρηση
    • Εποπτεία του τραπεζικού συστήματος
    • Τραπεζικές κρίσεις
    • Χρηματοοικονομικές κρίσεις
  • Η Κεντρική Τράπεζα
    • Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα
    • Τράπεζα της Ελλάδος
    • Νομισματική Πολιτική της EKT και FED
  • Νομισματική Πολιτική και η Κεντρική Τράπεζα
    • Η προσφορά χρήματος
    • Νομισματικός έλεγχος
    • Αξιοπιστία κεντρικών τραπεζών
    • Κανόνες ή διακριτή παρέμβαση στην άσκηση νομισματικής πολιτικής
  • Ζήτηση και Προσφορά Χρήματος
    • Κλασικοί: Ποσοτική Θεωρία
    • Keynes: Θεωρία προτίμησης ρευστότητας
    • Νεοκεϋνσιανοί: Baumol-Tobin
    • Friedman: Σύγχρονη θεωρία του χρήματος
    • Εμπειρικός έλεγχος
  • Το Υπόδειγμα IS-LM
    • Ο Κεϋνσιανός Σταυρός
    • Ισορροπία στην αγορά αγαθών/υπηρεσιών
    • Ισορροπία στην αγορά χρήματος
    • Κατασκευή IS/LM
  • Νομισματική και Δημοσιονομική Πολιτική στο IS-LM
    • Παράγοντες μετατόπισης IS
    • Παράγοντες μετατόπισης LM
    • Μεταβολές και αποτελεσματικότητα Νομισματικής και Δημοσιονομικής πολιτικής
    • Αβεβαιότητα στις IS/LM και στόχοι της νομισματικής πολιτικής
    • Η IS-LM μακροπρόθεσμα
  • Συνολική Ζήτηση AD – Συνολική Προσφορά AS
    • Παράγοντες μετατόπισης καμπυλών
    • Μακροχρόνια συνάρτηση AS
    • Βραχυπρόθεσμη και μακροπρόθεσμη ισορροπία
    • Κεϋνσιανιστές και Μονεταριστές
  • Χρήμα και Πληθωρισμός
    • Μονεταριστική προσέγγιση
    • Δημοσιονομική πολιτική
    • Συνολική προσφορά και πληθωρισμός
    • Αιτίες της πληθωριστικής νομισματικής πολιτικής
    • Κόστος, Ζήτηση, Ελλείμματα
    • Παρέμβαση ή Ουδετερότητα
  • Δίλημμα Παρεμβατικής – Μη Παρεμβατικής Πολιτικής
    • Αντιπληθωριστική πολιτική
    • Νεοκλασικό μοντέλο
    • Νεοκεϋνσιανό μοντέλο
    • Σύγκριση μοντέλων
  • Ανοικτή Οικονομία
    • Συναλλαγματικές ισοτιμίες
    • Η θεωρία της ισοδυναμίας της αγοραστικής δύναμης (PPP)
    • Μακροοικονομική πολιτική με σταθερές ισοτιμίες
    • Μακροοικονομική πολιτική με κυμαινόμενες ισοτιμίες
  • Οικονομικοί Κύκλοι και Μακροοικονομική Πολιτική στην Ανοικτή Οικονομία